Nú er viku dvöl í Borgarfirði lokið. Ég skoðaði lóðir og sumarbústaði sem eru til sölu (og lóðir til leigu), allt frá Skorradal upp í Húsafell og út á Mýrar. Ég komst nú ekki yfir öll sumarhúsahverfin en kom í nokkur þeirra. Til dæmis hverfið við Stóra Ás og nokkur hverfi við Skorradal. Lóðir í bígerð við Hraunsás voru einnig skoðaðar. Sumarhús og lóðir við Brókarvatn, í Svartagili, í landi Hallar og á Hvítársíðu voru skoðuð. Lóðir og bústaðir í landi Grímsstaða voru einnig skoðaðir. Ég ætlaði að skoða lóðir í Hvalfirðinum en það varð ekkert úr því að þessu sinni.
Og hver er niðurstaðan? Er skynsamlegt að kaupa lóð eða leigja eða kaupa eldri bústað? Á hann að vera á leigulóð eða á eignarlóð?
Í fyrsta lagi er ég búin að komast að niðurstöðu ef ákvörðunin verður að lokum að byrja á að fá mér lóð, án bústaðar.
Það er ódýrara að leigja lóð en að kaupa. Og borgar sig ekki að mínu mati, að kaupa frístundalóð, hvernig sem maður reynir að reikna það dæmi til enda.
Dæmi Leigulóð fæst gegn greiðslu 1.300.000 kr. upphafsgjald. Leiga á ári er 35.000 kr. og leigutíminn er 30 ár. Ákveðin þjónusta er innifalin í leiguverði. Sama lóð fæst keypt á 4.000.000 og engin leiga en ekki nein þjónusta þar sem ekki er verið að leigja neitt.
Segjum að ég eigi 4.000.000. Ég festi mér leigulóðina og á 2.700.000 krónur eftir. Ég legg þær í banka og fæ miðað við 10% vexti 243 þús í vexti á ári að frádregnum fjármagnstekjuskatti.
Ég borga 35.000 krónur í ársleigu og á eftir 208 þúsund krónur. Gróflega reiknað þá á ég eftir 30 ár 6.000.000 í bankanum..... + 2.700.000 upphaflega höfuðstólinn. Þá get ég hugsanlega ákveðið að kaupa lóðina ef út í það er farið, en ég get ekki alveg reiknað út hvað hún muni kosta þá.... En ef ég get framlengt lóðarsamninginn þá myndi ég gera það og nota peningana í bankanum til að gera eitthvað fyrir bústaðinn!
Ef ég aftur á móti kaupi lóðina í dag þá á ég hana og þarf ekki að borga neina leigu en ég á enga peninga inni á bankanum eftir 30 ár. Ekki neinar 8.700.000 eins og ef ég hefði leigt lóðina.
Leigulóð með þeim gæðum sem fylgja flestum þeirra er ódýrari kostur fyrir þann sem lætur sig dreyma um að koma sér upp sumarbústað. Að mínu mati.
Með nýjum lögum um leiguland fyrir sumarbústaði er staða leigjandanna mjög bætt miðað við það sem áður var. Því ætti maður ekki að hika við að leigja sér land undir sumarhús svo framarlega sem gerður er fullgildur leigusamningur. Samningurinn ætti að vera til minnst 30 ára og tiltekið í honum hvað gerist eftir 30 ár þegar hann rennur út. Og ef maður selur bústaðinn sinn að þá geti kaupandinn gengið inn í samninginn sem fyrir er.
Í leigusamningnum þarf að vera ákvæði um það hvort hægt sé að rifta honum áður en samningstíminn er liðinn og hvernig skuli standa að því ef til þess kæmi. Það ætti að vera torvelt fyrir eiganda landsins að rifta leigusamningnum ef leigusali stendur í skilum með leigu og uppfyllir samninginn að sínu leiti. Ef eigandi vill rifta leigusamning og eigandi bústaðar vill ekki flytja bústaðinn í burtu, þá þyrfti landeigandinn jafnvel að kaupa bústaðinn og borga matsverð fyrir hann og gróður sem búið er að planta á landinu.
Ef rétt er staðið að málum get ég eftir það sem ég er búin að vera að skoða um þessi mál ekki með nokkru móti séð að það sé miklu betra að kaupa lóð en að leigja hana eins og fólk virðist í dag almennt halda.
Það sem ég sé aftur á móti er að landeigendur hagnast miklu meira á því að selja lóðirnar heldur en að leigja þær. Og því hafa þeir nýlega áttað sig á. Ef okkur er talið trú um að það sé miklu öruggara að kaupa lóð en að leigja hana, þá erum við að hjálpa landeigendum að hagnast sem mest á lóðunum sínum. Á kostnað okkar sjálfra, venjulega fólksins, sem getur ef til vill ekki látið drauminn um sumarbústað verða að veruleika ef við þurfum að kaupa lóð á 4.000.000 og svo eigum við eftir að gera allt sem við þurfum að gera.
Við gætum aftur á móti keypt leigulóð á 1.300.000, keypt lítið gestahús og komið okkur upp litlu húsi með rafmagni og köldu vatni og rotþró, á ca 2.700.000. Og byrjað að njóta litla bústaðarins okkar, sett niður blóm og plöntur og byrjað að rækta okkar eigin trjá- eða grasagarð.
Niðurstaða mín í dag er að ég er sannfærð um að leigulóð skal það vera og nú er spurningin hvort á ég að byrja með nýja leigulóð eða kaupa mér eldri bústað á leigulóð? Það er verkefni næstu daga að kanna þetta og reikna dæmið til enda.
Með V3 kveðju. Þ.
Veist þú að þú getur, endurgjaldslaust, fært viðhald eignarinnar þinnar til bókar á vefnum: www.V3.is - Viðhaldsbók hússins þíns
Færslur
